Kaszubi.pl

Trochę historii

Gdyński Oddział Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego powstał 12 grudnia 1956 roku. Jego pierwszym prezesem był śp. Alfons Jereczek. Intensywna działalność pierwszego Zarządu trwała 2 lata. Od 1958 r. działalność Oddziału wyraźnie osłabła. Okres stagnacji trwał do 1980 r. Od tego czasu prezesami Zarządu kolejno byli:

– Roman Klebba 1980-1983
– Jerzy Barthelke 1984-1986
– Aleksander Trzebiatowski 1987-1992
– Paweł Śleziński 1993-1998
– Teresa Hoppe 1999-2004
– Aleksander Trzebiatowski 2004-2007
– Teresa Hoppe 2007-2010
– Kazimierz Zorn 2010-2013
– Andrzej Busler 2013-2019
– Franciszek Gurski od 2019

Zarząd Oddziału w latach 1980-1985 spotykał się w Dworze Lipowym w Gdyni Chyloni, w latach 1986-1995 w Klubie Stella Maris przy ul. Portowej, a w latach 1996-2001 w Domku Abrahama przy ul. Starowiejskiej. Od 2002 roku Oddział ma własną siedzibę przy ul. Słowackiego 44/7.

Domek Abrahama w Gdyni

W 1989 roku ZKP Gdynia ufundowało tablicę poświęconą pierwszemu wójtowi Gdyni Janowi Radtke. Znajduje się ona na ścianie jego dawnego domu u zbiegu ulic Świętojańskiej i 10 Lutego. Od 1990 roku Oddział posiada własny sztandar. Pierwszymi sztandarowymi byli Jerzy Abraham, Gerard Hoppe i Jerzy Lewandowski. Funkcję tę pełnili przez trzynaście lat. Obecnie poczet sztandarowy stanowią: Edward Barzowski, Eugenia Halicka i Franciszek Gurski z Koła w Wielkim Kacku.
W 1992 roku Oddział wespół z Klubem Inteligencji Katolickiej oraz z Komitetem Obywatelskim „Solidarność”, ufundował tablicę upamiętniającą pobyt w Gdyni papieża Jana Pawła II w 1987 roku. Pamiątkowa tablica została ulokowana na Skwerze Kosciuszki, w miejscu gdzie Jan Paweł skierował do Kaszubów słowa: Drodzy bracia i siostry Kaszubi! Strzeżcie tych wartości i tego dziedzictwa, które stanowią o waszej tożsamości.

Jan Paweł II w Gdyni w 1987 roku

W 1993 roku Zarząd Oddziału ustanowił Medal „Srebrna Tabakiera Abrahama” który wręczany jest raz do roku osobom lub instytucjom za wybitne zasługi dla Kaszub i Pomorza. Od wielu lat ZKP Gdynia patronuje i wspomaga działalność Zespołu Pieśni i Tańca "Gdynia" oraz Chóru Męskiego "Dzwon Kaszubski".

Zespół Pieśni i Tańca "Gdynia" oraz Biskup Ryszard Kasyna, Prezydent Gdyni Wojciech Szczurek z Małżonką i Minister Kazimierz Plocke podczas wigilii "Ludzi Morza" (2015 rok)

Od 1997 roku ZKP Gdynia regularnie wydaje pismo „Gdinskô Klëka”, prezentujące na bieżąco plany i dokonania Oddziału, informacje związane z propagowaniem kultury kaszubskiej oraz informacje o osobach i miejscach wartych przybliżenia szerszemu ogółowi. W 2001 r. Oddział zakończył budowę pomnika Antoniego Abrahama na Placu Kaszubskim. W 2003 roku wspólnie z Urzędem Miasta Gdyni i Miejską Biblioteką Publiczną powołano „Ośrodek Kultury Kaszubsko-Pomorskiej”. Od tego czasu ZKP Gdynia jest organizatorem setek wykładów, promocji ksiażek, debat, wystaw, pokazów teatrów itp. w tym miejscu. OKKP to także miejsce gdzie gromadzona jest literatura kaszubsko-pomorska. W swej ofercie placówka posiada kilka tysięcy książek i czasopism z tematyki gdyńskiej, kaszubskiej i szerzej pomorskiej. ZKP Gdynia jest także wydawcą kilku książek Naji karno Romana Klebby (1996), Gdyńscy Kaszubi pod redakcją dr Jana Mordawskiego (2006) Lech Bądkowski w wywiadach radiowych pod redakcją Andrzeja Buslera (2009), Wielki Kack. Dzieje kaszubskiej wsi pod redakcją Tomasza Rembalskiego, Dariusza Małszyckiego i Zofii Żywickiej (2011), tomiku poezji kaszubskiej Czôrny kléd Idy Czai (2012), W hołdzie wielkiemu Kaszubie Wojciech Kiedrowski pod redakcją Andrzeja Buslera (2012), Kult o znamionach cudu pod redakcją Teresy Hoppe oraz słuchowiska Zaklęta królewianka autorstwa Lecha Bądkowskiego w adaptacji Andrzeja Buslera. W końcu 2013 roku oddział współuczestniczył w powstaniu filmu dokumentalnego o kaszubskich korzeniach Gdyni.

Od 2013 roku ZKP Gdynia jest organizatorem cyklicznych spotkań dla gdyńskich nauczycieli-regionalistów. W 2014 roku powstało Kaszubskie Koło Gospodyń Miejskich.