Kaszubi.pl

Słuchowisko "Zaklęta królewianka"

W tym roku minęła 30. rocznica śmierci Lecha Bądkowskiego (1920–1984). Ten zasłużony Pomorzanin jest znany m.in. jako autor wielu książek i artykułów publicystycznych. Czytelnicy mniej wiedzą zazwyczaj o jego twórczości dla najmłodszych. W latach 50. ubiegłego wieku Lech Bądkowski został pozbawiony prawa wykonywania zawodu dziennikarskiego przez władze komunistyczne. Zanim skupił się przede wszystkim na twórczości literackiej, przez krótki okres pracował w gdańskim Teatrze Miniatura. To właśnie w tym czasie stworzył kilka utworów dla dzieci m.in. bajkę „Zaklęta królewianka”. W lipcu 1959 roku oparty na tym utworze spektakl, w reżyserii Natalii Gołębskiej, miał swą premierę w Miniaturze. Także w tamtym roku Wydawnictwo Morskie wydało wspomnianą bajkę Bądkowskiego, a sztuka oparta na tym dziele ukazała się nakładem Wojewódzkiego Domu Twórczości Ludowej w Gdańsku. Ze wspomnień córki Lecha Bądkowskiego – Sławiny Kosmulskiej – możemy się dowiedzieć o szczegółach powstania utworu: Kiedy byłam dziewczynką, pewnego dnia mój ojciec po powrocie do domu podarował mi prezent, myślałam, że będą to jakieś słodkości, więc byłam bardzo rozczarowana, gdy ujrzałam maszynopis bajki. Po latach uświadomiłam sobie, jak cenny był to prezent. Ojciec pisał ten utwór z myślą o mnie, zresztą główną bohaterką jest dziewczynka o moim imieniu.

Przez wiele lat „Zaklęta królewianka” ani nie wracała na scenę, ani nie doczekała się nowych wydań książkowych. Zmieniło się to w 2009 roku. Sztuka została wówczas przetłumaczona na język kaszubski przez Hannę Makurat i opublikowana w zbiorze Dramaty wydanym przez oficynę Czec. W 2014 roku dzieło Bądkowskiego ukazało się w postaci słuchowiska radiowego i audiobooka, przygotowanych przez gdyński oddział Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego oraz Radio Gdańsk. Twórcą adaptacji bajki jest Andrzej Busler, a reżyserem Jacek Puchalski. Przekładu na język kaszubski podjęła się Tatiana Slowi.

Nowa odsłona „Zaklętej królewianki” powstała z myślą o najmłodszych, a także o szkołach, w których nauczany jest język kaszubski. Utwór może stanowić pomoc w pracy nauczycieli języka kaszubskiego organizujących wspólnie ze swymi uczniami różnego typu inscenizacje w rodny mòwie. Także z myślą o najmłodszych została zaprojektowana szata graficzna oprawy płyty, która swą bogatą kolorystyką ma zachęcać dzieci do wysłuchania słuchowiska. Autorką tego projektu graficznego jest Małgorzata Bądkowska – absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Wśród osób, które wcieliły się w role bohaterów słuchowiska, znaleźli się dziennikarze Radia Gdańsk: Tatiana Slowi, Magdalena Kropidłowska i Maciej Bandur, aktor Zbigniew Jankowski oraz student Akademii Muzycznej w Gdańsku Michał Bronk. Oprawę muzyczną słuchowiska przygotowali Iga Apollo i Stanisław Bula; wśród wykorzystanych przez nich instrumentów znalazły się m.in. flet, gitara, misy i gongi tybetańskie oraz tak egzotyczne, jak pałka deszczowa i dzwoneczki shanti. W końcu czerwca 2014 roku w gdyńskim Ośrodku Kultury Kaszubsko-Pomorskiej odbyła się promocja słuchowiska. Tego samego dnia płyty z „Zaklętą królewianką” przekazano w darze najmłodszym pacjentom Oddziału Rehabilitacji Dziecięcej w Dzierżążnie. Stało się to przy okazji prezentacji spektaklu „Królewna śnieżka” przygotowanego przez rodziców dzieci z Przedszkola nr 28 z Gdyni-Witomina na czele z Małgorzatą Woźniak. Kilka dni później w niedzielnym Magazynie Kaszubskim w Radio Gdańsk wyemitowano pierwszy odcinek „Zaklętej królewianki”. Podczas następnych czterech niedziel można było posłuchać kolejnych fragmentów słuchowiska. Płyta trafiła także do wielu szkół , w których nauczany jest język kaszubski. Obecnie słuchowisko trafia do rąk Czytelników miesięcznika „Pomerania”. Wierzymy, że będzie to miły prezent na zbliżające się Gòdë.

Projekt zrealizowano dzięki dotacji Ministra Administracji i Cyfryzacji. Patronat Honorowy objął Kaszubski Zespół Parlamentarny. Partnerami i patronami medialnymi są Radio Gdańsk, miesięcznik „Pomerania” oraz Księgarnia Kaszubsko-Pomorska CZEC.

W końcu 2014 roku słuchowisko trafiło do rąk Czytelników miesięcznika "Pomerania", jako miły prezent na Gòdë.

Słuchowisko można odsłuchać pod poniższem linkiem: